Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011

Η ευτυχία σε... σύγκριση



«Τείνουμε να είμαστε ευτυχισμένοι, εφόσον έχουμε περισσότερα χρήματα από τους ανθρώπους γύρω μας». Αυτά υποστηρίζει έρευνα που έγινε στο τμήμα Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Γουόργουικ με επικεφαλής τον Κρίστοφερ Μπόις.
Σύμφωνα λοιπόν με τα ευρήματα, ευτυχία για κάποιον σημαίνει να βγάζει περισσότερα χρήματα από τον γείτονα, τον συνάδελφο και τον συγγενή του, άσχετα με το ύψος του δικού του εισοδήματος, αρκεί να βρίσκεται κανείς συγκριτικά σε καλύτερη οικονομική κατάσταση.
Το συμπέρασμα αυτό δεν προκύπτει μόνο στους ενήλικες, αλλά και στα παιδιά, αφού αποδείχθηκε οτι ακόμα και άτομα πολύ μικρής ηλικίας γίνονται ξαφνικά δυστυχισμένα όταν το παιχνίδι του... διπλανού συνομηλίκου τους είναι καλύτερο, πιο λαμπερό, πιο κανούργιο και πιο ακριβό.
Σύμφωνα λοιπόν με τη μελέτη η ευτυχία δεν εξαρτάται από το απόλυτο επίπεδο του εισοδήματος μας αλλά από τη σύγκριση που προκύπτει με τους γύρω μας. Κι αν λάβουμε υπόψιν μας πως ο άνθρωπος πάντα έχει την τάση να συγκρίνεται με εκείνους που βρίσκονται σε καλύτερη θέση από εκείνον, αλλά και το γεγονός ότι το ποσοστό εκείνων που βρίσκονται στις ανώτερες κλίμακες του εισοδήματος είναι πάντα λίγο πολύ το ίδιο, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως η κοινωνία είναι γεμάτη από ανθρώπους που κυνηγούν μάταια την ευτυχία.
Για παράδειγμα «Μπορεί μόλις να αγοράσαμε ένα καινούριο αυτοκίνητο, αν όμως ο γείτονας μόλις αγόρασε ακριβώς το ίδιο, το νέο μας αυτοκίνητο δεν μας φαίνεται το ίδιο καλό, όπως θα συνέβαινε αν το είχαμε μόνο εμείς», λέει ο Κρίστοφερ Μπόις.
Η έρευνα επίσης εξηγεί γιατί παρόλο που το ΑΕΠ και η ευημερία μιας χώρας μπορεί να αυξάνεται, όπως επίσης να αυξάνεται διαχρονικά και το ατομικό εισόδημα κάποιου, το μέσο επίπεδο ευτυχίας και προσωπικής ικανοποίησης δεν αυξάνεται εξίσου στις σύγχρονες κοινωνίες.
Τα παραπάνω συμπεράσματα προέκυψαν μέσα από δείγμα 80.000 ατόμων, ενώ ταυτόχρονα διαπιστώθηκε πως ο βαθμός ικανοποίησης κάποιου εξαρτάται περισσότερο από το συγκριτικό παρά από το απόλυτο εισόδημά του, αλλά και πως είναι 1,75 φορές πιθανότερο ο σύγχρονος άνθρωπος να συγκρίνει τον εαυτό του με όσους βγάζουν περισσότερα (και άρα να ζηλεύει), παρά να συγκριθεί με όσους βγάζουν λιγότερα (οπότε να νιώσει καλύτερα).
Σύμφωνα με τον Μπόις, τα αποτελέσματα της έρευνας για τη σχέση μεταξύ χρημάτων και ευτυχίας δεν είναι περίεργα αφού «βιολογικά, οι άνθρωποι έλκονται από τους ανθρώπους που βρίσκονται στην κορυφή της κοινωνικής ιεραρχίας. Αυτό εξηγείται εξελικτικά, γιατί οι άνθρωποι προσπαθούν συνεχώς να βελτιώσουν τη θέση τους».